روایت های خاندان رستم و تاریخ نگاری ایرانی

نشر مرکز منتشر کرد: کتاب حاضر با نگاهی نو به حماسه‌های ایرانی می‌نگرد، حماسه‌هایی که بر اثر پرتو جاودانه‌ی شاهنامه کمتر به چشم آمده‌اند و اگر نیز دیده شده‌اند نه چنین یکدست و در مجموعه‌ای مرتبط، بلکه با هدف انکار ارزش وجودی آنها یا صرفا وظیفه‌شناسی ادبی و مقایسه‌ی نظم آنها با شاهنامه، شاهکار زبان فارسی، بوده است. این کتاب، گذشته از کشف این حماسه‌ها به شکل مجموعه‌ای به هم پیوسته، به کار کرد تاریخ‌نگاری و مشروعیت بخشی آنان توجهی همه جانبه مبذول داشته است که بدون شک دست کم به کار تاریخ اشکانیان خواهد آمد، بماند که چنین رویکردی در کل تاریخ ایران نیز راهگشا خواهد بود. کتاب اگر چه با اشعار حماسی سروکار دارد، عمدتا با متد تاریخی نگاشته شده و یکی از اهداف آن مساله‌ی تاریخ‌نگاری ایرانیان و حافظه‌ی تاریخی آنان است، امری که تصور غالب امروزی به‌ویژه در پژوهش‌های غربی وجود آن را به دیده‌ی انکار می‌نگرد. ساقی گازرانی در سال 2007 دکترای خود را در رشته‌ی تاریخ از دانشگاه ایالتی اوهایو دریافت کرد، و از همان زمان به بعد به پژوهش و انتشار آثاری درباره‌ی ابعاد گوناگون ژانرهای ادبی و تاریخی سده‌های میانه‌ی ایران پرداخته است. فروشگاه اینترنتی نیک بوک

سیما سلطانی

کوش پیل دندان (خلق یک ضد قهرمان)

انتشارات مرکز منتشر کرد:کشور کوشان سرزمینی در مشرق ایران بود که حکومت بزرگ کوشانیان در قرن اول میلادی در آن تشکیل شد. داده های تاریخی درباره ی این همسایه و رقیب حکومت ساسانیان منحصر به منابع سکه شناسی و کتیبه نگاری است که نتیجه گیری از آن ها در نبود روایتی تاریخی کاری دشوار می نماید. نویسنده ی کتاب حاضر بر آن است که کتاب کوش نامه، که در قرن پنجم ه. ق. در عصر سلجوقی، از روی کتابی باستانی، به نظم درآمده، در واقع روایت تاریخی حکومت کوشان از زبان رقیب آنان یعنی حکومت ساسانیان است و کوش پیل دندان، ضدقهرمان کتاب، نیز نماد سلسله ی کوشانیان به شمار می آید که از نگاه ساسانیان طبیعتا به مظهر بیداد و رفتارهای غیرانسانی بدل می شود. نویسنده در این کتاب نیز، همچون دیگر کتابش در بررسی لایه های تاریخی روایت های خاندان رستم، نشان داده که ایرانیان، برخلاف دیدگاه نسنجیده ای که آنان را ملتی فاقد تاریخ می داند، در طول سده ها تاریخ نگاری خاص خود را با دوره بندی و شخصیت های شناخته شده داشته اند که، مثل هر تاریخ نگاری دیگری از قدیم تاکنون، دو هدف را دنبال می کرده: مشروعیت سازی و مشروعیت زدایی.فروشگاه اینترنتی نیک بوک

آرش کمانگیر (جای خالی داستان آرش در شاهنامه)(پالتویی)

انتشارات مرکز منتشر کرد:پاسخ نویسنده‌ی این کتاب کوچک به این پرسش که چرا داستان آرش کمانگیر در شاهنامه‌ی‌ فردوسی نیامده، پاسخی یکسره نو و متفاوت است. اگرچه او نیز چنان که معمول است با متد تاریخی به سراغ تاریخ اشکانیان و گزارش‌های سکه‌شناسی و تاریخ‌های اوایل عصر اسلامی می‌رود، اما آنچه به‌ویژه این پاسخ را رنگی از هیجان و تمایز می‌بخشد آن است که داستان آرش کمانگیر از نگاه او، قطعه‌ای از پازل بزرگ داستان‌های سنت شاهنامه‌نگاری محسوب میشود، سنتی که برای ایرانیان پیش از اسلام به مثابه‌ تاریخی شفاهی و سپس کتبی عمل کرده است. نویسنده با کندوکاو در روایت‌های گوناگون این داستان، نشان می‌دهد که چگونه اسطوره‌ای کهن، در منازعاتِ قدرت و کشمکش‌های مشروعیت‌یابی و مشروعیت‌زداییِ دستخوش تغییر و تحول می‌شود.فروشگاه اینترنتی نیک بوک

ضحاک (تاریخ از دل اسطوره)(پالتویی)

انتشارات مرکز منتشر کرد:به نظر نویسنده، برخلاف آن‌که گفته‌اند ایرانیان پیش از اسلام فاقد تاریخ‌اند، آنان تاریخ‌نگاری خاص خود -سنت شاهنامه‌نگاری- را داشته‌اند. این اثر، که یکی از مهم‌ترین آثار بازمانده‌اش شاهنامه‌ی فردوسی است، دغدغه‌هایی از جنس تاریخ‌های بعد از خود دارد. در واقع، سنت شاهنامه‌نگاری ایرانی جایی برای مشروعیت‌یابی و مشروعیت‌زُدایی، زدوخوردهای سیاسی، نمایش قدرت و در نهایت دست بردن در رویدادها مطابق با خواست قدرت زمانه بوده است. این ژانر اغلب به دلیل آمیختگی با اسطوره و خیال از رده‌ی منابع تاریخی کنار گذاشته شده و در بهترین حالت در رده‌ی ادبیات یا حماسه جای گرفته است، حال آن‌که با کندوکاو در داستان‌های آن، از جمله داستان ریشه دار، کهن و بسیار تأثیرگذار ضحاک، می‌توان ردّ پای زورآزمایی‌های سیاسی را در سده‌های گوناگون تاریخی که بر آن گذشته است مشاهده کرد.فروشگاه اینترنتی نیک بوک