کارل مارکس زندگی و محیط

انتشارات ماهی منتشر کرد:اگرچه آیزایا برلین فیلسوفی لیبرال به شمار می‌آید، بسیاری زندگی‌نامه‌ی کارل مارکس به قلم او را اثری منصفانه می‌دانند که در آن بسیاری از نظرات مارکس را پذیرفته یا نقد کرده است. کارل مارکس (زندگی و محیط) اولین کتاب برلین است و زمانی که آن را نوشت 30 سال بیشتر نداشت. برای اولین‌بار در همین کتاب است که برلین استعداد ویژه‌ی خود در تاریخ‌نگاری اندیشه را نشان داده است. مارکسِ برلین چهره‌ی جالبی است، زیرا از سویی ثمره‌ی نهضت روشنگری است اما از سوی دیگر نتیجه‌ی شورش رمانتیک علیه نهضت روشنگری. ویژگی کتاب همان ویژگی اصلی کارهای برلین است: ایجاد رابطه میان اندیشه و محیط سیاسی و اجتماعی.آیزایا برلین، فیلسوف و اندیشه‌نگار و نظریه‌پرداز سیاسی، در 1909 در ریگا متولد شد. او تنها فرزند خانواده‌ای یهودی بود. از زمان تجزیه‌ی لهستان در قرن هجدهم یهودیان بنا بر قانون امپراتوری روسیه در این منطقه محصور بودند. برلین در شش‌سالگی با خانواده‌اش به پطروگراد رفت و تا چند سال پس از انقلاب روسیه در این شهر زیست. برلین در سال 1921 به همراه خانواده‌اش به انگلستان مهاجرت کرد. او به دبیرستان سنت پل و سپس به کالج کورپوس‌کریستی در دانشگاه آکسفورد رفت و در آن‌ جا تاریخ و زبان‌های باستانی و سیاست و فلسفه و اقتصادخواند. در 1932 در نیوکالج به سمت مدرس و به فاصله‌ی کوتاهی به عضویت هیأت علمی کالج اُل‌سولزدر آکسفورد منصوب شد که در محیط دانشگاهی بریتانیا افتخاری استثنایی بود. در جنگ جهانی دوم او مسئولیت‌هایی در سفارت بریتانیا در واشنگتن و نیویورک به عهده داشت و سپس سفری به اتحاد جماهیر شوروی کرد و در آن‌جا با شماری از روشنفکران روسی که از تصفیه‌های استالین جان سالم به در برده بودند، به خصوص آنا آخماتوا و بوریس پاسترناک آشنا شد. این آشنایی‌ها باعث شد مخالفت او با کمونیسم محکم‌تر و سرسختانه شود. پس از جنگ به آکسفورد برگشت. گرچه تا اوایل 1950 به تدریس و نگارش در فلسفه پرداخت اما توجهش به تاریخ سیر اندیشه‌ها به ویژه تاریخ روشنفکری روسیه، تاریخ نظریه‌های مارکسیستی و سوسیالیستی و نهضت روشنگری جلب شده بود. برلین جز چند سالی که در امریکا و اتحاد جماهیر شوروی بود بقیه‌ی عمر خود را در آکسفوردگذراند. او به استادی کرسی چیچلی در نظریات اجتماعی و سیاسی انتخاب شد و ملکه او را به لقب سـِـر مفتخر ساخت. در 1966 رییس کالج وولفسون شد و بالاترین نشان کشوری بریتانیا نصیب او شد. او سرانجام در 5 نوامبر 1997 چشم از جهان فروبست و در آکسفورد به خاک سپرده شد. آوازه‌ی برلین در بیشتر عمر مرهون دفاع از لیبرالیسم، گفت‌وگوهای مهم و درخشان، حمله به تحجر، تعصب و تندروی سیاسی و نوشته‌های قابل فهم در زمینه‌ی تاریخ اندیشه‌هاست.رضا رضایی متولد سال 1335 در شهر ساری است. او آثار متعددی را در حوزه‌های مختلف علوم انسانی، فنی- مهندسی، موسیقی، هنر و کتاب‌های تخصصی شطرنج ترجمه کرده است، اما بیش‌تر ترجمه‌هایش در عرصه‌ی ادبیات و نقد ادبی و فلسفه بوده است. رضایی در رشته‌ی مهندسی مکانیک تحصیل کرد. او زبان انگلیسی را در نوجوانی آموخت و اولین ترجمه‌اش کتابی درباره‌ی شطرنج است که در 16 سالگی آن را ترجمه کرد، اما به نام شخص دیگری منتشر شد. او از همان کودکی به شطرنج علاقه‌مند بود و به‌صورت حرفه‌ای به عنوان شطرنج‌باز، استاد شطرنج و رئیس فدراسیون شطرنج نیز فعالیت کرده است. رضایی از جمله ویراستاران «مرکز نشر دانشگاهی» بود و در آن‌جا بیش از همه در بخش فنی- مهندسی به ویرایش و ترجمه پرداخت. فعالیت مطبوعاتی رضایی از سال 1357 آغاز شد و در این سال‌ها نیز جسته‌وگریخته ادامه داشته است. رضایی با ترجمه‌ی رمان جوان خام، اثر داستایفسکی، کار حرفه‌ای خود را در ترجمه آغاز کرد. گستره‌ی فعالیت او در عرصه‌ی ترجمه وسیع است، اما ترجمه‌ی آثار کلاسیک ادبیات انگلیسی‌زبان، از جمله مجموعه آثار جین آستین، خواهران برونته، جورج الیوت و رمان گتسبی بزرگ، از کارهای شاخص اوست. ترجمه‌های رضایی در حوزه‌های دیگر نیز اغلب از آثار شاخص آن حوزه به‌شمار می‌رود؛ از جمله کتاب‌های تئوری بنیادین شطرنج، راهنمای جامع موسیقی کلاسیک، آزادی و زندگی تراژیک، فرهنگ اساطیر کلاسیک، هنر داستان‌نویسی، کارل مارکس(زندگی و محیط)، انقلاب مشروطه‌ی ایران و...فروشگاه اینترنتی نیک بوک

رضا رضایی

متفکران روس

نجف دریابندری

آزادی و خیانت به آزادی (شومیز)

انتشارات ماهی منتشر کرد:آزادی و خیانت به آزادی مجموعه‌ی شش گفتاری است که آیزایا برلین هفته‌ای یک‌بار در 1951 در برنامه‌ی سوم رادیو بی‌بی‌سی ایراد کرد. این سخنرانی‌ها سرآغازی بود بر شهرت برلین به‌عنوان فیلسوف و روشنفکر و اندیشه‌نگار. برلین بیش از هر چیز به مفهوم آزادی اندیشیده است. شش گفتار این کتاب هم هرکدام به یک متفکر قرن هجدهم اختصاص دارد؛ هلوسیوس، روسو، فیشته، هگل، سن‌سیمون و دومستر. صفت مشترک هر شش نفر این است که همگی درباره‌ی آزادی بشر بحث کرده‌اند، ولی با کمال شگفتی، عقایدشان نهایتاً ضد آنچه معمولاً آزادی فردی یا سیاسی خوانده می‌شود از کار درمی‌آید. مترجم کتاب برای آشنایی خوانندگان با اندیشه‌ی برلین درآمدی به کتاب افزوده است که تلخیص و ترجمه‌ای است از دائرة‌المعارف فلسفه‌ی استنفورد.آیزایا برلین، فیلسوف و اندیشه‌نگار و نظریه‌پرداز سیاسی، در 1909 در ریگا متولد شد. او تنها فرزند خانواده‌ای یهودی بود. از زمان تجزیه‌ی لهستان در قرن هجدهم یهودیان بنا بر قانون امپراتوری روسیه در این منطقه محصور بودند. برلین در شش‌سالگی با خانواده‌اش به پطروگراد رفت و تا چند سال پس از انقلاب روسیه در این شهر زیست. برلین در سال 1921 به همراه خانواده‌اش به انگلستان مهاجرت کرد. او به دبیرستان سنت پل و سپس به کالج کورپوس‌کریستی در دانشگاه آکسفورد رفت و در آن‌ جا تاریخ و زبان‌های باستانی و سیاست و فلسفه و اقتصادخواند. در 1932 در نیوکالج به سمت مدرس و به فاصله‌ی کوتاهی به عضویت هیأت علمی کالج اُل‌سولزدر آکسفورد منصوب شد که در محیط دانشگاهی بریتانیا افتخاری استثنایی بود. در جنگ جهانی دوم او مسئولیت‌هایی در سفارت بریتانیا در واشنگتن و نیویورک به عهده داشت و سپس سفری به اتحاد جماهیر شوروی کرد و در آن‌جا با شماری از روشنفکران روسی که از تصفیه‌های استالین جان سالم به در برده بودند، به خصوص آنا آخماتوا و بوریس پاسترناک آشنا شد. این آشنایی‌ها باعث شد مخالفت او با کمونیسم محکم‌تر و سرسختانه شود. پس از جنگ به آکسفورد برگشت. گرچه تا اوایل 1950 به تدریس و نگارش در فلسفه پرداخت اما توجهش به تاریخ سیر اندیشه‌ها به ویژه تاریخ روشنفکری روسیه، تاریخ نظریه‌های مارکسیستی و سوسیالیستی و نهضت روشنگری جلب شده بود. برلین جز چند سالی که در امریکا و اتحاد جماهیر شوروی بود بقیه‌ی عمر خود را در آکسفوردگذراند. او به استادی کرسی چیچلی در نظریات اجتماعی و سیاسی انتخاب شد و ملکه او را به لقب سـِـر مفتخر ساخت. در 1966 رییس کالج وولفسون شد و بالاترین نشان کشوری بریتانیا نصیب او شد. او سرانجام در 5 نوامبر 1997 چشم از جهان فروبست و در آکسفورد به خاک سپرده شد. آوازه‌ی برلین در بیشتر عمر مرهون دفاع از لیبرالیسم، گفت‌وگوهای مهم و درخشان، حمله به تحجر، تعصب و تندروی سیاسی و نوشته‌های قابل فهم در زمینه‌ی تاریخ اندیشه‌هاست.عزت‌الله فولادوند در 1314 در شهر اصفهان به دنیا آمد. پدرش قاضی دادگستری بود. او پس از گذراندن تحصیلات پایه در تهران، ابتدا برای ادامه‌ی تحصیل به انگلستان رفت، اما به علت برخی مشکلات دوباره به ایران بازگشت و دوره‌ی دبیرستان را به پایان رساند. سپس به پاریس رفت و دو سال در رشته‌ی پزشکی تحصیل کرد. پس از مطالعه‌ی کتابِ مسائل فلسفه اثر برتراند راسل پزشکی را رها کرد و برای تحصیلِ فلسفه عازم امریکا شد و دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکترای فلسفه را در دانشگاه کلمبیا گذراند. از اساتید او می‌توان به آرتور دانتو، رابرت کامینگ و سیدنی مورگن بسر اشاره کرد.فولادوند از سال 1343 تا 1359 در سمت‌های مختلف در شرکت ملی نفت ایران و وزارت امور اقتصادی و دارایی مشغول به کار بوده است. در کنار فعالیت‌های شغلی به فعالیت‌های فرهنگی نیز پرداخت و در همان سال‌ها ترجمه‌هایی از او منتشر شد. ترجمه‌ی کتاب‌های فلسفه کانت و آگاهی و جامعه به‌ترتیب در دوره‌های هشتم و نهم کتاب سال جمهوری اسلامی ایران برگزیده شده‌اند.از ترجمه‌های او می توان به این کتاب‌ها اشاره کرد: گریز از آزادی (اریش فروم)، آلبرکامو (کانر کروز اوبراین)، خشونت (هانا آرنت)، به یاد کاتالونیا (جرج اورول)، جامعه‌ی باز و دشمنان آن (کارل پوپر)، فلاسفه‌ی بزرگ (برایان مگی)، راه فروبسته (هنری استیوارت هیوز)، زندگینامه‌ی فلسفی من (کارل یاسپرس) اخلاق در فلسفه‌ی کانت (راجر سالیوان)، آغاز فلسفه (هانس گئورگ گادامر).فروشگاه اینترنتی نیک بوک

عزت الله فولادوند

ریشه های رومانتیسم (شومیز)

انتشارات ماهی منتشر کرد:آیزایا برلین که رومانتیسم را «بزرگترین تحولی که تاکنون در زندگی انسان غربی روی داده » می خواند، در این کتاب با بیانی دقیق و شیوا که ویژگی همه ی آثار اوست، سرگذشت این جنبش فکری و هنری را از نخستین مراحل شکل گیری تا قرن بیستم دنبال می کند. او نخست تحولات اجتماعی و فرهنگی اروپا، خاصه آلمان، را بررسی می کند و آنگاه به آرا و افکار متفکرانی که در این جنبش پیشگام و در تحول آن مؤثر بوده اند می پردازد و نیز گرایش های گوناگون درون این جنبش را توضیح می دهد. اما برلین فقط گزارشگر تاریخ رومانتیسم نیست، بلکه از تأثیر اندیشه ی رومانتیک ها بر همه ی ابعاد زندگی مردمان غرب، از هنر و ادبیات تا گرایش های فلسفی و سیاسی، همچون ناسیونالیسم، فاشیسم و اگزیستانسیالیسم تصویر روشنی به دست داده است. و بدین سان با جنبه های نیک و بد این تحول عظیم از دیدگاه داور کم نظیری چون آیزایا برلین آشنا می شویم.فروشگاه اینترنتی نیک بوک

عبدالله کوثری

خارپشت و روباه (پالتویی)

انتشارات بایگانی منتشر کرد:در میان پاره های پراکنده اشعار آرخیلوخوس شاعر یونانی سطری هست که گوید روباه بسیار چیزها می داند اما خارپشت یک چیز بزرگ می داند.» دانشمندان درباره تعبیر روشن این کلمات تاریک اختلاف دارند و شاید معنای این سطر جز این نباشد که روباه با همۀ حیله هایش در برابر یگانه دفاع خارپشت شکست می خورد اما اگر این جمله را به طور مجازی تعبیر کنیم، می توان معنایی از آن بیرون کشید که یکی از عمیق ترین تفاوت های نویسندگان و متفکران را و شاید هم افراد بشر را به طور کلی نشان می دهد زیرا فرق بزرگی است از یک طرف میان کسانی که همه چیز را به یک بینش اصلی یا یک دستگاه فکری کم وبیش منسجم و معین مربوط می سازند و برحسب مفاهیم آن می فهمند، می اندیشند و احساس می کنند - یعنی یک اصل سازمان دهنده کلی که فقط برحسب مفاهیم آن است که آنچه می کنند و می گویند معنا می دهد؛ و از طرف دیگر کسانی که هدف های فراوانی را دنبال می کنند که غالباً با یکدیگر مربوط نیستند یا حتی با هم تناقض دارند و اگر اصولاً ارتباطی با هم داشته باشند این ارتباط بالفعل و به علل روان شناختی یا فیزیولوژیک است و هیچ اصل معنوی یا جمال شناسی ای آنها را به یکدیگر پیوند نمی دهد این دسته اخیر در زندگی و اندیشه بیشتر میل به پراکندگی دارند تا تراکم فکرشان پریشان است و بر سطوح مختلف حرکت می کند و به جوهر انواع فراوانی از تجارب و اشیا به موجب ماهیت آنها می چسبند بی آنکه به طور هشیار یا ناهشیار بخواهند در بینش درونی واحدی که تغییر ناپذیر و فراگیر و گاه ناقص و متناقض و حتی تعصب آمیز است آنها را بگنجانند یا از آن بینش بیرون نگه دارند دستۀ نخست این روشنفکران و هنرمندان از نوع خارپشتاند، و دسته دوم از نوع روباه-از متن کتابفروشگاه اینترنتی نیک بوک

مجوس شمال

انتشارات ماهی منتشر کرد: مجوس شمال کتابی درباره‌ی متفکر آلمانی، گئورگ هامان (1730- 1788)است. متفکری که حمله‌هایش به نهضت روشنگری سازش‌ناپذیر و کوبنده بود و نقص‌های آن‌ را واضح‌تر نشان می‌داد. او بنیادگذار واقعی سنت جدلی عقل‌ستیزانه‌ای بود که سهم بزرگی در شکل‌گیری اندیشه و هنر و احساس در غرب داشت، با این‌حال در تاریخ اندیشه از او کمتر سخنی به میان آمده. برلین او را دوباره کشف و درباره‌اش تحقیق کرد. کتاب روایتی خواندنی از اوج و فرود هامان به دست می‌دهد، او می‌تواند شخصیت دور از تصور یک رمان باشد، کسی که در راه اعتقاداتش با همه بحث می‌کرد و از این شاخه به آن شاخه می‌پرید و زود از کوره درمی‌رفت.آیزایا برلین، فیلسوف و اندیشه‌نگار و نظریه‌پرداز سیاسی، در 1909 در ریگا متولد شد. او تنها فرزند خانواده‌ای یهودی بود. از زمان تجزیه‌ی لهستان در قرن هجدهم یهودیان بنا بر قانون امپراتوری روسیه در این منطقه محصور بودند. برلین در شش‌سالگی با خانواده‌اش به پطروگراد رفت و تا چند سال پس از انقلاب روسیه در این شهر زیست. برلین در سال 1921 به همراه خانواده‌اش به انگلستان مهاجرت کرد. او به دبیرستان سنت پل و سپس به کالج کورپوس‌کریستی در دانشگاه آکسفورد رفت و در آن‌ جا تاریخ و زبان‌های باستانی و سیاست و فلسفه و اقتصادخواند. در 1932 در نیوکالج به سمت مدرس و به فاصله‌ی کوتاهی به عضویت هیأت علمی کالج اُل‌سولزدر آکسفورد منصوب شد که در محیط دانشگاهی بریتانیا افتخاری استثنایی بود. در جنگ جهانی دوم او مسئولیت‌هایی در سفارت بریتانیا در واشنگتن و نیویورک به عهده داشت و سپس سفری به اتحاد جماهیر شوروی کرد و در آن‌جا با شماری از روشنفکران روسی که از تصفیه‌های استالین جان سالم به در برده بودند، به خصوص آنا آخماتوا و بوریس پاسترناک آشنا شد. این آشنایی‌ها باعث شد مخالفت او با کمونیسم محکم‌تر و سرسختانه شود. پس از جنگ به آکسفورد برگشت. گرچه تا اوایل 1950 به تدریس و نگارش در فلسفه پرداخت اما توجهش به تاریخ سیر اندیشه‌ها به ویژه تاریخ روشنفکری روسیه، تاریخ نظریه‌های مارکسیستی و سوسیالیستی و نهضت روشنگری جلب شده بود. برلین جز چند سالی که در امریکا و اتحاد جماهیر شوروی بود بقیه‌ی عمر خود را در آکسفوردگذراند. او به استادی کرسی چیچلی در نظریات اجتماعی و سیاسی انتخاب شد و ملکه او را به لقب سـِـر مفتخر ساخت. در 1966 رییس کالج وولفسون شد و بالاترین نشان کشوری بریتانیا نصیب او شد. او سرانجام در 5 نوامبر 1997 چشم از جهان فروبست و در آکسفورد به خاک سپرده شد. آوازه‌ی برلین در بیشتر عمر مرهون دفاع از لیبرالیسم، گفت‌وگوهای مهم و درخشان، حمله به تحجر، تعصب و تندروی سیاسی و نوشته‌های قابل فهم در زمینه‌ی تاریخ اندیشه‌هاست.رضا رضایی متولد سال 1335 در شهر ساری است. او آثار متعددی را در حوزه‌های مختلف علوم انسانی، فنی- مهندسی، موسیقی، هنر و کتاب‌های تخصصی شطرنج ترجمه کرده است، اما بیش‌تر ترجمه‌هایش در عرصه‌ی ادبیات و نقد ادبی و فلسفه بوده است. رضایی در رشته‌ی مهندسی مکانیک تحصیل کرد. او زبان انگلیسی را در نوجوانی آموخت و اولین ترجمه‌اش کتابی درباره‌ی شطرنج است که در 16 سالگی آن را ترجمه کرد، اما به نام شخص دیگری منتشر شد. او از همان کودکی به شطرنج علاقه‌مند بود و به‌صورت حرفه‌ای به عنوان شطرنج‌باز، استاد شطرنج و رئیس فدراسیون شطرنج نیز فعالیت کرده است. رضایی از جمله ویراستاران «مرکز نشر دانشگاهی» بود و در آن‌جا بیش از همه در بخش فنی- مهندسی به ویرایش و ترجمه پرداخت. فعالیت مطبوعاتی رضایی از سال 1357 آغاز شد و در این سال‌ها نیز جسته‌وگریخته ادامه داشته است. رضایی با ترجمه‌ی رمان جوان خام، اثر داستایفسکی، کار حرفه‌ای خود را در ترجمه آغاز کرد. گستره‌ی فعالیت او در عرصه‌ی ترجمه وسیع است، اما ترجمه‌ی آثار کلاسیک ادبیات انگلیسی‌زبان، از جمله مجموعه آثار جین آستین، خواهران برونته، جورج الیوت و رمان گتسبی بزرگ، از کارهای شاخص اوست. ترجمه‌های رضایی در حوزه‌های دیگر نیز اغلب از آثار شاخص آن حوزه به‌شمار می‌رود؛ از جمله کتاب‌های تئوری بنیادین شطرنج، راهنمای جامع موسیقی کلاسیک، آزادی و زندگی تراژیک، فرهنگ اساطیر کلاسیک، هنر داستان‌نویسی، کارل مارکس(زندگی و محیط)، انقلاب مشروطه‌ی ایران و...فروشگاه اینترنتی نیک بوک

ویكو و هردر

انتشارات ققنوس منتشر کرد:آیزایا برلین در این کتاب به بررسی اصیل­ ترین و زایاترین اندیشه­‌های دو تن از برترین فیلسوفان تاریخ و فرهنگ می­‌پردازد. بخش نخست کتاب به تشریح اندیشه­‌های فلسفی جامباتیستا ویکو و معرفت­شناسی او و خاستگاه­‌های آن اختصاص دارد. این فیلسوف ایتالیایی تا دو قرن پس از دوران حیاتش گمنام ماند اما به یمن تلاش­‌های مفسرانی چون بندتو کروچه و استفاده از ایده­‌هایش در آثار هنرمندانی چون جیمز جویس از نو کشف و یکی از نخستین نقادان عصر روشنگری و نگرش غالب دکارتی شناخته شد.ویکو اهمیتی اساسی برای تاریخ، زبان، اسطوره و هنر قایل بود، و از این رو از بنیانگذارن فلسفه فرهنگ محسوب می شود. بخش دوم کتاب جستاری در باب یوهان گوتفرید هردر است. این اندیشمند آلمانی از پدران جنبش رمانتیک و از مخالفان نگرش نئوکلاسیک غرب بود و آرایش در بازاندیشی مفاهیمی چون جامعه، تاریخ، فرهنگ و هنر نقشی اساسی داشتند: آرایی چون داشتن تعلق به یک اجتماع؛ احترام به فرهنگ­‌های متنوع و رد برتری یکی از آن‌ها بر دیگری؛ نقش هنر به مثابه ابراز روح زمان؛ و لزوم یگانگی نظریه و عمل. فروشگاه اینترنتی نیک بوک

ادریس رنجی

قدرت اندیشه (شومیز)

انتشارات ماهی منتشر کرد: این کتاب مشتمل است بر 14 مقاله‌ی آیزایا برلین از مجموعه مقاله‌ای که هنری هاردی ویرایش و با عنوان قدرت اندیشه منتشر کرده است و دو نوشته («دموکراسی، کمونیسم و فرد» و «قضاوت درست در سیاست») از منابع دیگر. برلین مقالات این مجموعه را در خلال سال‌های 1947 تا 1997 نوشته است. مقاله‌ی «راه فکری من» خودزندگی‌نامه‌ای فلسفی است. مقالات دیگر این مجموعه به روشنفکران روسیه و مضامینی مانند روشنگری، رومانتیسم، تاریخ‌باوری و آزادی می‌پردازد. برلین اگرچه نویسنده‌ای انگلیسی و انگلیسی‌زبان بود، ولی در این کتاب دیده خواهد شد که در بحث درباره‌ی متفکران انگلیسی غیراروپایی مانند ویکو، بلینسکی، هرتسن، پلخانف، مارکس، ماینکه و فیلسوفان فرانسوی نیز استاد است.فروشگاه اینترنتی نیک بوک

ذهن روسی در نظام شوروی

انتشارات ماهی منتشر کرد: روزی پیشخدمتی در کشتی بزرگ استخدام شد. به او گفتند که اگر دریا طوفانی شد، برای این‌که ظرف و ظروف نشکند نباید صاف راع برود، بلکه باید زیگزاگ برود؛ با تجربه‌ترها همین‌کار را می‌کنند... هوا خراب شد، اما صدای مهیب شکسته شدن ظرف و ظروف هم به گوش رسید، چون پیشخدمت با سینی ظرف‌ها زمین خورده بود. گفتند چرا به توصیه عمل نکردی. گفت: «کردم، منتها موقعی که من چپ می‌رفتم کشتی راست می‌رفت، موقعی که من راست می‌رفتم کشتی چپ می‌رفت.» مهم‌ترین قلقی هم که هر شهروند شوروی باید یاد بگیرد این است که بتواند خیلی دقیق حرکت خود را با حرکت دیالکتیکی حزب تنظیم کند- یعنی باید لم‌کار طوری دستش بیاید که زود تشخیص بدهد چه لحظه‌ای چپ می‌شود راست، یا راست می‌شود چپ...عده‌ای از قابل‌ترین، مفیدترین، و در نخستین روزها، وفادارترین و سالم‌ترین هواداران رژیم به علت ندانستن همین فوت و فن به فلاکت افتادند... .ذهن روسی در نظام شوروی مجموعه‌ای از مقالات، گزارش‌ها و گفت‌وگوهایی است که آیزایا برلین درباره‌ی فرهنگ روسیه در دوره‌ی کمونیسم و پس از آن تهیه کرده است. برلین تا زمان حیات خود این نوشته‌ها را منتشر نکرد، تا این‌که شش سال بعد از مرگش هنری هاردی آن را تدوین و منتشر کرد. برلین علاوه بر این‌که دوران کودکی‌اش را در ریگا و پطروگراد گذراند، در دوران جنگ جهانی دوم نیز در 1945 به شوروی سفر کرد و در آن‌جا با روشنفکران و ادیبانی همچون آنا آخماتووا و باریس پاسترناک دیدار و گفت‌وگو کرد. حاصل این سفر چند تک‌نگاری درباره‌ی پاسترناک، آخماتووا و وضع فرهنگ شوروی استالینیستی است که با چند مقاله دیگر در این کتاب جمع‌آوری و منتشر شده است.فروشگاه اینترنتی نیک بوک